«دلار ارزان مي شود»، «نگران بازار ارز نيستيم»، «افزايش قیمت ارز موقتي است». اين جملات تلويحي تكراري اين روزهاي بازار ارز از زبان ولي الله سيف، رئيس كل بانك مركز
دروغ سيزده ارزي
عبارات مهم : ايران
«دلار ارزان مي شود»، «نگران بازار ارز نيستيم»، «افزايش قیمت ارز موقتي است». اين جملات تلويحي تكراري اين روزهاي بازار ارز از زبان ولي الله سيف، رئيس كل بانك مركزي، هست؛ جملاتي كه بيشتر به دروغ سيزده مي ماند تا تحليل جامع و دقيقي از تحولات رخ داده در بازار ارز كه بيش از آنكه از تحولات و فشارهاي اقتصادي داخلي، زخم بخورد، التهابات و چينش هاي سياسي در سطوح بين المللي، به ويژه تحولات آمريكا و تحريم ها را نمايندگي مي كند.
دروغ سيزده ارزي
سخنان تنش آفرين ترامپ، تغيير وزير امور خارجه و جايگزيني مايك پامپئو، گزینش جينا هاسپل به عنوان رئيس جديد سيا، گزینش جان بولتن به عنوان مشاور امنيت ملي آمريكا در قامت نمايندگان تندروهاي ايران ستيز آمريكا و همراهي پروپاقرص بن سلمان، وليعهد عربستان، با سياست هاي آمريكا جملگي به خطر افتادن برجام و تنشي را در خاورميانه نويد مي دهند كه رهايي از آن با سياست هاي راحت انگارانه امكان پذير نيست؛ آتشي كه براي فروش تسليحات هسته اي ايجاد شده است است و سر خاموشي هم ندارد. از طرف ديگر، جنگ اقتصادي آمريكا و چين و ظهور يوآن نفتي براي بر زمين زدن دلار نفتي آمريكا در كنار افزايش تعرفه هاي جهاني براي واردات محصولات به آمريكا، نشان از دعواي جدي بين اين دو كشور و مخاطره دلار در بازار جهاني دارد.
در چنين شرايطي، سياست هاي اهمال گونه مسئولان ارشد اقتصادي ايران و تأكيد بر دلاريزه شدن اقتصاد به جاي مقابله با آن، امري است كه بيش از آنكه ناراحت كننده باشد، تعجب برانگيز هست. آیا كه بي شك تغييرات جهاني از يك طرف و دلاريزه شدن تمام اركان اقتصاد در ايران آنقدر محرز است كه از چشم مسئولان دور نمانده باشد، ولی شاهديم كه رئيس كل بانك مركزي و وزراي اقتصادي از سويي و مقامات بالاتر از جمله رئيس جمهور، آنقدر پرسشها را راحت انگارانه در بي خيالي طي مي كنند كه گويي هيچ اتفاق عجيبي در كار نيست و سال سخت و تلخي براي كشور پيش بيني نشده هست. البته شايد اين واکنش‌ها آنها را هم بايد يك «شوخي» تعبير كرد.
«دلار ارزان مي شود»، «نگران بازار ارز نيستيم»، «افزايش قیمت ارز موقتي است». اين جملات تلويحي تكراري اين روزهاي بازار ارز از زبان ولي الله سيف، رئيس كل بانك مركز
كليد روزهاي كاري امسال در پنجم فروردين با دلار در كانال پنج هزار توماني شروع شد و تا پنج هزار و٢٠٠ تومان هم پيش رفت؛ تا جايي كه حتي نمايندگان مجلس هم تأكيد داشتند كه دلار زير چهارهزارو ٢٠٠ تومان را بايد چون خواب و خيالي ديد. آن گونه كه از شواهد امر پيداست، در دوره دوم روزهاي كاري بعد از تعطيلات نوروز هم با شوك قيمتي دلار روبه رو خواهيم بود و نوسان دلار بين پنج تا هفت هزار تومان در سناريوهاي متفاوت از ديد كارشناسان و فعالان بازار هم به دور نمانده هست؛ امري كه به گفته وحيد شقاقي شهري، اقتصاددان، افزايش قيمت كالاهاي اساسي بين ٢٠ تا ٣٠درصد را به سهولت در سه ماهه نخست سال براي كشور به ارمغان مي آورد و در همين راستا، افزايش قیمت تورم هم نقل سر مجلس است.
در جنگ جهاني اقتصادي، اقتصاد ايران نبايد دلاريزه باشد
شقاقي شهري در گفت وگو با «شرق» با بيان اينكه قیمت ارز، يك متغير كليدي در اقتصاد است و قیمت ارز ارتباط بين سياست هاي داخلي و خارجي را بازگو مي كند، هشدار مي دهد: اقتصاد ايران به شدت دلاريزه شده است است و متأسفانه تمامي مراودات اقتصادي ايران از فروش نفت گرفته تا تغيير ميزان بودجه به دلار انجام مي گيرد و حتي تمام زندگي روزانه در ايران به دلار متصل شده است هست. اين درحالي است كه هيچ كشوري مانند ايران دلاريزه نشده هست. شقاقي شهري در بيان ورود و خروج ارز به كشور مي گويد: اكنون در اقتصاد ايران، حدود ٥٠ تا٦٠ ميليارد دلار درآمد ناشي از صادرات حدود ٢,٥ميليون بشكه نفت خام داريم كه بشكه اي بين ٥٠ تا ٦٠دلار در نوسان است و براساس پيش بيني ها، بيشتر از ٦٥ دلار در سال آینده نخواهد بود. حدود ١٤.٥درصد اين رقم به وزارت نفت براي اكتشاف چاه هاي نفتي و امور تحقيقاتي مي رسد. از طرفي قرار است بين ٣٠ تا ٣٣درصد اين درآمد در صندوق توسعه ملي ذخيره شود. اين وضعيت ورودي منابع ارزي به كشور است.
درحالي كه تراز تجاري ايران در سال ٩٥، مثبت ٢٩٠ميليون دلار بود، در سال ٩٦، بيش از چهار تا پنج ميليارد دلار كسري تراز تجاري غيرنفتي داشتيم. در نتيجه با خروج دلار از اقتصاد ايران مواجه ايم. اكنون حدود ٩ميليون نفر گردشگر خارجي داريم كه ٢.٥ميليون نفر از آنها زائران اند و ارز چنداني از كشور خارج نمي كنند، ولی حدود هفت ميليون نفر باقي، چيزي حدود ١٠ميليارد دلار ارز را هر سال از كشور خارج مي كنند. ارقام متفاوتي بين ١٠ تا ٢٠ميليارد دلار قاچاق كالا و ارز از كشور هم داريم كه رقم بالايي هست. با اين اوصاف، بين ٣٠ تا ٣٥ميليارد دلار خروج دلار از اقتصاد ايران داريم كه به شدت خطرناك است و محدوديت منابع ارزي را براي كشور به همراه مي آورد.
دروغ سيزده ارزي
عوامل اثرگذار بر افزايش قیمت دلار
اين اقتصاددان با اشاره به عوامل اثرگذار بر افزايش قیمت دلار، تصريح مي كند: يكي از عوامل فشار بر ارز بانك مركزي به علت محدوديت منابع ارزي است كه عاملي براي افزايش قیمت دلار در اين روزهاست. محور دوم، ١٥٠٠هزار ميليارد تومان نقدينگي است كه در اقتصاد ايران همچون بهمني با شتاب فزاينده اي بزرگ مي شود. از اين رقم حدود ٩٠درصد، سپرده مردم در سيستم بانكي است كه به علت سرگرداني و هدايت نشدن به سمت توليد، خطرناك هست. از طرفي حدود ٤٠ تا ٥٠درصد آن در نظام بانكي ايران هم به دلايل متفاوت بلوكه شده است هست. با افزايش قیمت دلار، احتمال سرازير شدن اين نقدينگي به بازار سفته بازي دلار وجود داشت. به همين دليل شبانه بانك مركزي، مجبور شد قیمت سود را در قالب گواهي سپرده از ١٥ به ٢٠درصد افزايش دهد كه البته مسكني يك هفته اي بود و بعد از يك هفته قیمت دلار دوباره از چهارهزارو ٥٠٠ تومان به بالاي پنج هزار تومان رسيد. سومين عامل ركود اقتصادي و بي انگيزگي براي بازارهاي مولد است كه احتمال حركت سپرده هاي بانكي به بازارهاي غيرمولد را بيشتر مي كند.
«دلار ارزان مي شود»، «نگران بازار ارز نيستيم»، «افزايش قیمت ارز موقتي است». اين جملات تلويحي تكراري اين روزهاي بازار ارز از زبان ولي الله سيف، رئيس كل بانك مركز
چهارمين عامل مهم، اثر سياست خارجي ايران بر اقتصاد هست. اكنون آمريكا تغييرات گسترده اي را در عرصه سياست گذاري اعمال كرد كه همگي عليه ايران هست. تيم برون مرزي آمريكا اكنون يك تيم تندرو عليه ايران هست. از طرفي عربستان نيز مدام اين آتش را برافروخته تر مي كند. همراهي بن سلمان، وليعهد عربستان با ترامپ و سخن گفتن او عليه ايران هم نشان مي دهد كه آمريكا به دنبال آن است كه تنش را در خاورميانه افزايش دهد. هرگونه تنش زايي در خاورميانه به نفع جنگ طلبان آمريكايي براي فروش تسليحات نظامي به اين منطقه هست. در اين ميان اروپا هم استقلال رأي كافي را ندارد و احتمالا در آينده دنباله روی مجدد از آمريكا را در پيش خواهد گرفت. روسيه هم از اين تنش نفع مي برد و همه اينها نشان مي دهد كه فضاي بيروني، فضاي تاريكي است.
به گفته او، به عقيده من برجام كنار گذاشته نخواهد شد؛ ولی اعتقاد دارم برجام را بي اثر خواهند كرد و ريسك اقتصاد ايران را افزايش خواهند داد كه بر افزايش قیمت دلار اثرگذار خواهد بود.
دروغ سيزده ارزي
سناريوهاي افزايش قیمت دلار بين ٥ تا ٧ هزار تومان
اين اقتصاددان مي افزايد: همه اين پرسشها دست به دست هم داده اند كه قيمت دلار، روند افزايش به خود بگيرد. بسته به سناريوهاي مختلف، پيش بيني قیمت دلار متفاوت خواهد بود؛ ولی ارقامي بين پنج تا هفت هزار تومان در سناريوهاي متفاوت براساس پيش بيني ها در نوسان خواهد بود. اگر اروپا، روسيه و چين در مسئله برجام در برابر آمريكا مقاومت كنند، اين امر باعث مي شود تا دلار بين پنج تا پنج هزارو ٥٠٠ تومان در نوسان باشد؛ ولی اگر همراهي اروپا با آمريكا بيشتر شد، اين نوسان بين پنج هزارو ٥٠٠ تا شش هزارو ٥٠٠ خواهد بود؛ ولی اگر كل برجام به چالش کشیده شود، وارد مرحله بحراني خواهيم شد كه پيش بيني دقيقي از قیمت دلار نمي توان داشت.
افزايش ٢٥درصدي كالاها در ٣ ماهه نخست امسال
اين كارشناس با بيان اينكه سياست هاي داخلي ما هم به نحوي است كه افزايش قیمت دلار را تشديد مي كند، مي افزايد: همه زندگي ما به نحوي دلاريزه شده است است و اين امر باعث شده است تا تورم با افزايش قیمت دلار، رابطه اي تنگاتنگ داشته باشد. دلار در سه ماهه اخير از سه هزارو ٧٠٠ به كانال پنج هزار تومان وارد شد و چيزي حدود ٢٥ درصد افزايش داشت. با اين اوصاف، با درنظرگرفتن اينكه افزايش قیمت دلار با وقفه اي دو تا سه ماهه روي كالاهاي اساسي اثرگذار خواهد بود، در سه ماهه نخست سال ٩٧، افزايش قیمت تورم بالاي ١٥ درصد و افزايش قيمت كالاهاي اساسي متناسب با افزايش قیمت دلار چيزي حدود ٢٥ تا ٣٠ درصد پيش بيني می شود. وقتي تورم افزايش يافت، افزايش قیمت دلار را هم به دنبال مي آورد و اين تناوب باطل ادامه مي يابد.
دولت ١٢ هزار ميليارد دلار زيان كرد
او با بيان اينكه افزايش قیمت سود بانكي هم در اين شرايط ديگر جواب گو نخواهد بود، تصريح كرد: وقتي دولت براي كاهش قیمت دلار، گواهي سپرده ٢٠درصدي منتشر كرد، تنها در مدت دو هفته، حدود ١٢ هزار ميليارد تومان زيان روي دست دولت گذاشت و ٢٤٠ هزار ميليارد تومان سپرده جابه جا شد. اين عدد بسيار بزرگ و چيزي نزديك به بودجه پروژه هاي عمراني است.
دولت پرداخت زيان به بانك ها را پذيرفت؛ ولی از كجا قرار است بپردازد؟ با چاپ دوباره پول؟
به گفته او، وقتي فشارها تشديد مي شود، اگر قیمت دلار آزاد شود، ديگر قیمت سود بانكي ٢٠ درصدي هم پاسخ گو نخواهد بود.
اين كارشناس با اشاره به جنگ اقتصادي جهاني همچنين مي گويد: آرايش نظامي و سياست خارجي دنیا نشان مي دهد كه جنگ اقتصادي جهاني در حال وقوع است و چيني ها هم حاضر به كوتاه آمدن نيستند و اين را مي توان از يوان پتروليوم متوجه شد. اگر دلار آمريكا تهديد شود، آمريكا حاضر است هر كاري انجام دهد. در جنگ تجاري، ارزي و اقتصادي، دلاريزه شدن ساختار اقتصاد ايران به شدت خطرناك است.
او با بيان اينكه كنترل قیمت دلار يك شبه ممكن نيست و سياست گذاري مي خواهد، ادامه مي دهد: اكنون حتي در سياست داخلي اقتصادي هم سياست واحدي نداريم و مانند روال عادي برخورد مي كنيم؛ درحالي كه اصلا شرايط عادي نيست و در تنش به سر مي بريم.
به گفته او افزايش قیمت دلار، فشار فزاينده اي بر خط فقر وارد مي كند تا حدي كه دهك ششم نيز به سختي سرنوشت مي گذراند و با يك فشار اقتصادي يا بيماري، از اين دهك مي افتند.
فرار بانك مركزي از ارائه راهكار
شقاقي شهري با اشاره به اينكه وابستگي اقتصاد ايران به قیمت دلار بسيار خطرناك هست، ادامه مي دهد: معلوم نيست آیا بانك مركزي راهكارهايي را كه در اين مدت ارائه داده بود، اعمال نمي كند. يكي از راهكارها مي تواند اين باشد كه در اين شرايط خاص، قیمت سود سپرده هاي بلندمدت را با افزايش قیمت سود معنادار كند تا افراد به گشايش حساب هاي بلندمدت با جريمه سنگين برداشت در كوتاه مدت ترغيب شوند. او همچنين به راهكار ديگري اشاره مي كند و مي گويد: پيشنهاد مجلس مبني بر حساب سپرده ارزي هم راهكار خوبي هست. اگر يك فرد از آينده قیمت دلار دلواپس هست، مي تواند حساب سپرده ارزي به قیمت كنوني باز كند؛ ولی در آينده دلار هر نرخي شد، در همان قیمت كنوني دلار را به افراد بپردازند. اين گونه مي توان نقدينگي را از بازار جمع كرد و ريسك و نااطميناني مردم را كم و از ولع مردم براي خريد دلار و انباشت آن جلوگيري كرد؛ ولی مشخص نيست آیا دولت آن را نمي پذيرد.
خروج بيش از ٣٠ ميليارد دلار در ماه هاي پاياني سال از ايران
در اين ميان محمدرضا پورابراهیمی، مدیر کمیسیون اقتصادی مجلس، هم از خروج بیش از ۳۰ میلیارد دلار ارز در ماه های نهایی سال از کشور عزیزمان ایران خبر داد. پورابراهیمی همچنين از نگهداري حدود ٢٠ میلیارد دلار ارز در خارج از شبکه بانکی هم گفت و تأكيد كرد: هنگامی که چنین وضع غیرکارشناسی در اقتصاد کشور وجود داشته باشد، واکنش‌ها غیرکارشناسی هم به تبع آن شکل می گیرد و مردم ترغیب به خرید ارز و نگهداری آن می شوند که این با عرضه و تقاضای واقعی در اقتصاد کشور عزیزمان ایران همخوانی ندارد و التهاب را زیاد کردن می دهد.
به گزارش منزل ملت، این نماینده مجلس تأکید کرد: بازگشایی حساب سپرده ارزی یکی از اقداماتی است که باید به فوریت انجام شود و تضمین تسویه آن از ناحیه بانک های دولتی صورت گیرد و بانک های دولتی تضامین مورد نیاز را از طریق بانک مرکزی بدهند تا هرکس هر ارزی را که سپرده گذاری کرد، بتواند برداشت کند.
شرق
واژه های کلیدی: ايران | سياست | اقتصاد | اقتصاد | اقتصادی | سود سپرده | اخبار اقتصادی و بازرگانی
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
